همه چیز درباره دینام ماشین
خودرو برای حرکت علاوه بر سوخت، به انرژی الکتریکی نیز نیاز دارد. انرژی الکتریکی مورد نیاز خودرو از طریق سیستم برق‌رسانی آن تأمین می‌شود. دینام یکی از مهم‌ترین اجزای این سیستم است. این قطعه به موتور خودرو متصل می‌شود و زمانی که خودرو را روشن می‌کنید، به کار می‌افتد. دینام به وسیله یک تسمه حرکت می‌کند و با کار کردن خود انرژی مورد نیاز برای سیستم‌های الکتریکی را تأمین می‌کند. دینام ماشین وظیفه شارژ باتری خودرو را نیز بر عهده دارد. اگر دینام دچار خرابی شود، خودرو خاموش می‌شود و از حرکت بازمی‌ایستد. در این مقاله در مورد دینام ماشین صحبت میکنیم و نحوه کارکرد آن را توضیح میدهیم. همچنین شما را در ازتباط با خرید دینام ماشین راهنمایی میکنیم پس با ما همراه باشید.
وظایف دینام ماشین
بسیاری از افراد فکر می‌کنند برق خودرو از طریق باتری ماشین تأمین می‌شود، اما این‌طور نیست. وظیفه تأمین انرژی الکتریکی خودرو بر عهده دینام ماشین می‌باشد. دینام، انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند و سیستم‌های الکتریکی ماشین را به کار میاندازد. در واقع میتوان گفت، برق مورد نیاز برای کار کردن قطعات الکتریکی خودرو شامل چراغ‌ها، برف‌پاک‌کن‌ها، سیستم صوتی، تهویه مطبوع، شیشه بالابر، سیستم جرقه‌زنی موتور و … توسط دینام تأمین می‌شود.
باتری خودرو زمانی به کار می‌آید که خودرو خاموش است و دینام نمیتواند کار کند. در این شرایط برای استارت زدن به برق نیاز دارید و از برق ذخیره‌شده در باتری استفاده می‌کنید. سیستم‌های برقی دیگر خودرو مانند سیستم صوتی و چراغ‌ها در زمان خاموش بودن خودرو برای کار کردن و روشنایی از انرژی باتری استفاده می‌کنند. دینام ماشین وظیفه شارژ باتری خودرو را نیز بر عهده دارد. زمانی که خودرو روشن می‌شود، دینام ماشین، انرژی الکتریکی که باتری برای روشن کردن خودرو مصرف کرده بود را برمیگرداند و باتری را شارژ می‌کند. اگر دینام خراب شود یا به هر دلیلی نتواند کار خود را به درستی انجام دهد، باتری به سرعت شارژ خالی می‌کند و خودرو از کار می‌افتد.
اجزای دینام
اگر بخواهید با عملکرد دینام ماشین آشنا شوید، باید ابتدا اجزای آن را بشناسید و بدانید هر قطعه از دینام چه کاری را انجام می‌دهد. دینام خودرو از 9 بخش تشکیل شده است:
1- پوسته (Housing)
پوسته، در واقع همان بدنه دینام است. بدنه دینام از دو قطعه آلومینیومی تشکیل شده و اجزای دیگر دینام ماشین را در خود جای می‌دهد. آلومینیوم ضریب انتقال حرارتی بالایی دارد و به دلیل سبک بودن و عدم وجود میدان مغناطیسی، در ساخت پوسته مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۲- استاتور (Stator)
استاتور، که به آن سیم‌پیچ ثابت نیز گفته می‌شود، یکی از مهم‌ترین اجزای دینام خودرو است. این قطعه از یک هسته آهنی تشکیل شده و دارای سیم‌پیچ‌های مسی نیز می‌باشد. الکترون‌های موجود در سیم‌پیچ‌های ثابت استاتور در میدان مغناطیسی ایجادشده توسط روتور قرار میگیرند و حرکت می‌کنند. حرکت الکترون‌ها در سیم‌پیچ باعث تولید جریان برق می‌شود.
۳- روتور (Rotor)
روتور، بخش متحرک دینام است. این بخش بر روی یک شفت نصب شده و با پولی ارتباط دارد. شفت روتور شامل یک هسته آهنی چندتکه و یک دسته سیم‌پیچ مسی می‌باشد. سیم‌پیچ‌ها دور تا دور هسته آهنی را احاطه کردهاند. این سیم‌پیچ‌ها انرژی الکتریکی لازم برای تولید میدان مغناطیسی را از طریق باتری دریافت می‌کنند. روتور با تسمه دینام ارتباط دارد و نیروی لازم برای چرخیدن را از طریق تسمه دینام دریافت می‌کند. روتور میچرخد و با چرخش خود میدان مغناطیسی چرخانی را تولید می‌کند.
۴- یک‌سوساز (Rectifier)
خودرو برای استفاده از انرژی الکتریکی به برق DC نیاز دارد و جریان برقی که توسط دینام تولید می‌شود، AC است. یک‌سوساز ولتاژ، برای تبدیل جریان متناوب AC به مستقیم DC مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۵- رگلاتور (Regulator)
رگلاتور یک قطعه الکترونیکی است. این قطعه ولتاژ ورودی و خروجی به روتور را کنترل می‌کند و آن را در محدوده ولتاژی مشخص نگه میدارد. اگر رگلاتور نباشد، ولتاژ تولیدشده توسط دینام با تغییر دور موتور، دچار نوسان می‌شود. نوسان ولتاژ به قطعات الکتریکی موتور آسیب میرساند و مشکلاتی را ایجاد می‌کند. رگلاتور با بررسی مداوم ولتاژ، نوسان را کنترل کرده و آن را در یک سطح ایمن نگه میدارند. این قطعه با عنوان آفتامات نیز شناخته می‌شود.
۶- زغال‌ها (Cerbon Brushes)
زغال‌ها یا جاروبک‌ها تعدادی قطعات کربنی کوچک هستند. این قطعات در یک محفظه پلاستیکی با نام جازغالی قرار دارند و جریان برق را به سیم‌پیچ‌های چرخان روتور انتقال میدهند. این کار توسط رینگ‌های لغزنده انجام می‌شود. رینگ‌ها دو حلقه رسانا هستند که بر روی محور روتور نصب شده‌اند و به دو سر سیم‌پیچ متصل می‌شوند. زغال‌ها با رینگ‌های لغزنده تماس دارند و با لغزیدن بر روی سطح رینگ‌ها، جریان برق را انتقال میدهند.
7- فن خنک‌کننده (Cooling Fan)
چرخش روتور و تولید جریان برق در استاتور، گرمای زیادی را در دینام ایجاد می‌کند. فن خنک‌کننده وظیفه خنک کردن هوای داخل دینام را بر عهده دارد و از داغ شدن بیش از حد آن جلوگیری می‌کند. فن خنک‌کننده یک قطعه پلاستیکی است و به دو صورت داخلی و خارجی وجود دارد. فن‌های خارجی بر روی پولی نصب می‌شوند و فن‌های داخلی در پوسته دینام قرار میگیرند.
8- پولی (Pulley)
در قسمت بالای دینام یک قطعه دایره ای شکل وجود دارد که پولی نامیده می‌شود. این قطعه بر روی محور شفت روتور دینام و در خارج از پوسته نصب می‌شود. پولی نیروی مکانیکی را از طریق تسمه دینام دریافت می‌کند و به دینام انتقال می‌دهد.
9- بلبرینگ‌ها (Bearings)
روی هر قطعه از پوسته یک بلبرینگ وجود دارد. این بلبرینگ‌ها به چرخش محور روتور کمک می‌کنند و باعث گردش اجزای داخلی دینام می‌شوند.
نحوه عملکرد دینام ماشین
زمانی که خودرو را روشن می‌کنید، دینام شروع به کار می‌کند. با روشن شدن خودرو، موتور کار خود را آغاز می‌کند. میللنگها، پیستونها را به حرکت درمی‌آورند و باعث چرخش تسمه دینام می‌شوند. انرژی مکانیکی از طریق تسمه دینام به پولی انتقال مییابد. تسمه دینام ماشین، پولی را میچرخاند و پولی باعث چرخش روتور می‌شود. روتور در داخل استاتور به گردش درمیآید و میدان مغناطیسی درون دینام ماشین ایجاد می‌شود. میدان مغناطیسی ایجادشده بر روی سیم‌پیچ‌های استاتور تأثیر می‌گذارد و جریان برق را تولید می‌کند.
جریان الکتریکی از یک‌سوساز عبور می‌کند و تبدیل به برق مستقیم یا DC می‌شود. در این مرحله رگلاتور وارد عمل شده و با تنظیم ولتاژ و تثبیت ولتاژ خروجی، از بروز نوسانات جلوگیری می‌کند. جریان الکتریکی از دینام خارج میگردد و به سمت باتری و دیگر تجهیزات الکتریکی خودرو میرود.
جمع‌بندی
در این مقاله در مورد دینام ماشین صحبت کردیم و اجزای مختلف دینام و نحوه عملکرد آن را مورد بررسی قرار دادیم. دینام ماشین یکی از مهم‌ترین قطعات خودرو است. این قطعه انرژی مکانیکی موتور را به انرژی الکتریکی تبدیل کرده و برق موردنیاز قطعات الکتریکی را تأمین می‌کند. دینام ماشین وظیفه شارژ باتری خودرو را نیز برعهده دارد و آن را در سطح مناسب نگه میدارد. اگر دینام خراب شود، سیستم الکتریکی خودرو با مشکل مواجه شده و از کار می‌افتد. بنابراین توصیه می‌شود از دینام ماشین به خوبی مراقبت کنید و برای جلوگیری از خرابی، سلامت قطعات مختلف آن را در بازههای زمانی منظم مورد بررسی قرار دهید. اگر نیاز به تعویض تسمه دینام یا دیگر اجزای مرتبط دارید، می‌توانید قطعات موردنیاز را از سایت لوازم یدکی خودرو ناب پارتس تهیه کنید. این فروشگاه قطعات یدکی باکیفیت را در لیست محصولات خود دارد و با قیمتی مناسب عرضه می‌کند.
