گیربکس‌ها یکی از اجزای پیچیده و حیاتی خودروها هستند که وظیفه‌ی انتقال نیرو از موتور به چرخ‌ها را برعهده دارند. صداهایی که از گیربکس ساطع می‌شود می‌تواند نشان دهنده‌ی وضعیت و سلامت گیربکس باشد. در این مقاله به بررسی انواع صداهای گیربکس و تشخیص آن‌ها می‌پردازیم.
پیشنهاد خواندنی: علائم خرابی گیربکس اتومات
تشخیص صدای گیربکس
تشخیص صدای گیربکس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. صداهای غیرعادی ممکن است نشان‌دهنده‌ی مشکلات جدی در گیربکس باشند. برای تشخیص صداهای گیربکس، باید به موارد زیر توجه کنید:
- نوع صدا: نوع صدای گیربکس می‌تواند اطلاعات زیادی درباره مشکل گیربکس ارائه دهد. صدای تق‌تق، وز وز، جیرجیر و یا هر نوع صدای ناهنجار دیگری می‌تواند نشانه‌ای از خرابی باشد. هنگام تغییر دنده صدای تق‌تق شنیده می‌شود که نشان‌دهنده‌ی خرابی دنده‌ها یا بلبرینگ‌ها است.
- زمان بروز صدا: زمان بروز صدا نیز مهم است. آیا صدا فقط در حالت حرکت یا خلاص شنیده می‌شود؟ آیا صدا با سرعت یا تغییر دنده تغییر می‌کند؟ صدای وز وز مداوم که تنها هنگام حرکت شنیده می‌شود، ممکن است به دلیل خرابی مبدل گشتاور باشد.
- محل بروز صدا: محل بروز صدا نیز می‌تواند به تشخیص مشکل کمک کند. صدا از کجا می‌آید؟ از سمت چپ، راست یا مرکز گیربکس؟ صدای تق‌تق که از سمت چپ گیربکس شنیده می‌شود ممکن است نشان‌دهنده‌ی خرابی بلبرینگ در همان قسمت باشد.
انواع صدای گیربکس
صداهای گیربکس می‌توانند به چند نوع تقسیم شوند. هر کدام از این صداها می‌تواند نشانه‌ای از مشکلی خاص باشد.
صدای گیربکس در حالتی که ماشین در دنده باشد
وقتی ماشین در دنده است (خلاص نیست) حال چه در حال رانندگی باشید چه پایتان بر روی ترمز باشد و ماشین حرکت نکند، ممکن است صداهایی از سمت گیربکس بشنوید، انواع این صداها عبارتند از:
- صدای تق‌تق: این صدا معمولاً نشان‌دهنده‌ی مشکل در دنده‌ها یا بلبرینگ‌ها است. هنگامی که دنده را عوض می‌کنید، صدای تق‌تق از گیربکس شنیده می‌شود.
- صدای وز وز: این صدا می‌تواند به دلیل خرابی در مبدل گشتاور یا کمربند گیربکس باشد. وقتی خودرو در حال حرکت است، صدای وز وز مداوم از گیربکس به گوش می‌رسد.
- صدای جیرجیر: این صدا معمولاً به دلیل خرابی در دنده‌های گیربکس یا عدم روغن‌کاری مناسب است. هنگام تغییر دنده، صدای جیرجیر از گیربکس شنیده می‌شود.
صدای گیربکس در حالت خلاص
صدای گیربکس در حالت خلاص (که در گیربکس‌های اتومات با حرف N نمایش داده می‌شود) می‌تواند نشانه‌ای از مشکلاتی در گیربکس باشد. اگر در حالت خلاص، یکی از صداهای غیرعادی زیر را شنیدید، ممکن است مشکلاتی در دنده‌ها یا بلبرینگ‌ها وجود داشته باشد:
- صدای وز وز: این صدا می‌تواند به دلیل خرابی در بلبرینگ‌های گیربکس باشد. وقتی خودرو در حالت خلاص است، صدای وز وز مداوم از گیربکس به گوش می‌رسد. این صدا شاید ناشی از مشکل در یکی از قطعات برقی گیربکس نیز باشد.
- صدای تق‌تق: صدای تق‌تق نیز ممکن است به دلیل خرابی دنده‌ها یا اجزای مکانیکی داخلی گیربکس باشد. هنگام توقف در حالت خلاص، صدای تق‌تق خفیفی از گیربکس شنیده می‌شود که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی ساییدگی و وجود اعوجاج بر روی دنده‌ها باشد.
تشخیص صدای گیربکس از دیفرانسیل
گاهی اوقات تشخیص صدای گیربکس از دیفرانسیل ممکن است مشکل باشد، زیرا هر دو صداهای مشابهی تولید می‌کنند. برای تشخیص صحیح، باید به موارد زیر توجه کنید:
محل بروز صدا: صدا از کجا می‌آید؟ از قسمت جلویی یا عقبی خودرو؟ اگر صدا از قسمت عقب خودرو می‌آید، احتمالاً مربوط به دیفرانسیل است. صداهایی که از جلو خودرو شنیده می‌شوند معمولاً به گیربکس مربوط می‌شوند.
نوع صدا: نوع صدایی که شنیده می‌شود نیز می‌تواند به تشخیص کمک کند. صدای تق‌تق مداوم در هنگام حرکت ممکن است به دلیل خرابی در دیفرانسیل باشد، در حالی که صدای جیرجیر ممکن است به دلیل مشکل در دنده‌های گیربکس باشد.
تغییر صدا با سرعت: صداهای دیفرانسیل معمولاً با افزایش سرعت خودرو افزایش می‌یابند، در حالی که صداهای گیربکس ممکن است در سرعت‌های ثابت نیز شنیده شوند. صدای وز وز که با افزایش سرعت خودرو تشدید می‌شود ممکن است به دلیل خرابی در دیفرانسیل باشد.
حال وقت آن رسیده که به صورت خاص به گیربکس پرکاربردترین خودروی موجود در خیابان‌های ایران بپردازیم، این شما و این گیربکس پراید.
پیشنهاد خواندنی: انواع گیربکس خودرو
تشخیص صدای گیربکس پراید
خودروی پراید یکی از خودروهای محبوب در ایران است. گرچه شاید تا به حال پرایدی که بی صدا یا با صدای کم حرکت کند ندیده باشید، ولی صدای گیربکس پراید می‌تواند نشان‌دهنده‌ی مشکلات مختلفی باشد. برای تشخیص صدای گیربکس پراید، به موارد زیر توجه کنید:
صدای تق‌تق: این صدا معمولاً نشان‌دهنده‌ی خرابی در دنده‌ها یا بلبرینگ‌ها است. هنگام تغییر دنده در پراید، صدای تق‌تق شنیده می‌شود که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی خرابی دنده‌ها یا بلبرینگ‌ها باشد. به خاطر داشته باشید قطعات گیربکس بسیار ظریف و حساس هستند، و این موضوع در پراید که از ضعف کیفیت قطعات رنج می‌برد دو چندان است.
صدای وز وز: این صدا ممکن است به دلیل خرابی در مبدل گشتاور باشد. هنگام حرکت با پراید، صدای وز وز مداوم شنیده می‌شود که گاهی رانندگان به دلیل مداوم بودن این صدا از روزهای ابتدایی آن را صدایی طبیعی می‌دانند و تا متاسفانه تا از بین نرفتن دیگر بخش‌های گیربکس متوجه علائم خرابی نمی‌شوند.
صدای جیرجیر: این صدا ممکن است به دلیل عدم روغن‌کاری مناسب یا خرابی در دنده‌های گیربکس باشد. هنگام تغییر دنده در پراید، صدای جیرجیر شنیده می‌شود که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی نیاز به تعویض روغن گیربکس باشد. به خاطر داشته باشید که سفت بودن دنده و کلاچ پراید هنگام تعویض دنده به دلیل کیفیت نه چندان بالای آن ممکن است کمی هم طبیعی باشد، منظور ما میزان زیاد و آزاردهنده‌ی این صداست.
گیربکس پراید، تمامی قطعات مکانیکی و الکترونیکی آن و روغن مناسب برای گیربکس پراید در سایت ناب پارتس قابل تهیه است. حالا نوبتی هم باشد نوبت به دومین خودروی پرکاربرد ایرانیان می‌رسد، پژو 405.
| نوع صدا | در حالت خلاص | در حالت غیرخلاص |
| جیر جیر | — | نیاز به روغن کاری |
| وز وز | مشکل برقی | مبدل گشتاور |
| تق تق | ساییدگی و اعوجاج روی قطعات گیربکس | خرابی دنده و بیلبرینگ |
تشخیص صدای گیربکس پژو 405
پژو 405 یکی از خودروهای پرطرفدار در ایران است. توان بالاتر این خودرو نسبت به پراید و فضای بیشتر در اتاق و صندوق، آن را به خودروی محبوب ایرانیان مخصوصاً در سفرهای جاده‌ای تبدیل کرده است. صدای گیربکس پژو 405 نیز می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات مختلفی باشد. برای تشخیص صدای گیربکس پژو 405، به موارد زیر توجه کنید:
صدای تق‌تق: این صدا معمولاً نشان‌دهنده‌ی خرابی در دنده‌ها یا بلبرینگ‌ها است. هنگام تغییر دنده در پژو 405، صدای تق‌تق شنیده می‌شود که می‌تواند نشان‌دهنده خرابی دنده‌ها یا بلبرینگ‌ها باشد.
صدای وز وز: این صدا ممکن است به دلیل خرابی در مبدل گشتاور باشد. هنگام حرکت با پژو 405، صدای وز وز مداوم شنیده می‌شود که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی مشکل در مبدل گشتاور باشد.
صدای جیرجیر: این صدا ممکن است به دلیل عدم روغن‌کاری مناسب یا خرابی در دنده‌های گیربکس باشد. هنگام تغییر دنده در پژو 405، صدای جیرجیر شنیده می‌شود که می‌تواند نشان‌دهنده نیاز به تعویض روغن گیربکس باشد.
قطعات تمامی محصولات پژوی تولیدی و مونتاژی توسط شرکت‌های ایرانی مخصواً سری‌های محبوب 405 و 206 به راحتی و با بهترین کیفیت در سایت ناب پارتس قابل خرید هستند.
در ادامه تمامی صداها و دلایل احتمالی آن‌ها را در قالب جدولی آورده‌ایم تا درک آن برایتان ساده‌تر گردد.
نوع صدا
در حالت خلاص
در حالت غیرخلاص
جیر جیر
نیاز به روغن‌کاری
وز وز
مشکل برقی
مبدل گشتاور
تق تق
ساییدگی و اعوجاج روی قطعات گیربکس
خرابی دنده و بلرینگ
حال وقت آن است که راهکارهایی جهت جلوگیری از خرابی گیربکس و قطعات آن ارائه دهیم، راهگارهایی که با رعایت آن‌ها عمر مفید گیربکس شما به طرز چشمگیری افزایش می‌یابد.
تعمیر و نگهداری گیربکس
برای جلوگیری از خرابی گیربکس و افزایش عمر آن، باید به نکات زیر توجه کنید:
تعویض به موقع روغن گیربکس: همانطور که قبلاً اشاره شد، استفاده از بهترین روغن گیربکس و تعویض به موقع آن از خرابی‌های احتمالی جلوگیری می‌کند. تعویض روغن گیربکس هر 30,000 تا 60,000 کیلومتر بسته به نوع خودرو و توصیه‌ی سازنده امری‌ست که انجام آن به طرز چشمگیری عمر مفید گیربکس خودروی شما را افزایش خواهد داد.
بررسی دوره‌ای گیربکس: بهتر است به طور دوره‌ای گیربکس را بررسی کنید و در صورت نیاز به تعمیر، از کمک یک مکانیک حرفه‌ای استفاده کنید. بررسی گیربکس هر 10,000 کیلومتر و انجام تعمیرات لازم بر روی آن از استهلاک گیربکس جلوگیری می‌کند.
رانندگی درست: از تغییر دنده‌های ناگهانی و شتاب‌گیری‌های تند پرهیز کنید تا گیربکس کمتر تحت فشار قرار گیرد. پرهیز از رانندگی پرخطر و تویض دنده‌های ناگهانی و مخصوصاً اجتناب از کشیدن دنده‌ی معکوس، برای جلوگیری از فشار زیاد بر روی گیربکس بسیار مهم است.
محصولاتی که بر روی ناب پارتس قابل خرید هستند
- در فروشگاه ناب پارتس، می‌توانید انواع محصولات مرتبط با گیربکس را تهیه کنید. برخی از این محصولات عبارتند از:
- گیربکس‌های اتوماتیک و دستی: با کیفیت بالا و قیمت مناسب از بهترین برندهای ایرانی، چینی و اروپایی
- روغن‌های گیربکس: از برندهای معتبر و توصیه شده توسط تولید کنندگان خودرو
- قطعات یدکی گیربکس: از جمله سلکتورها، فیلترها، و سایر قطعات مورد نیاز برای تعمیر و نگهداری گیربکس که همگی از بهترین برندهای ایرانی، چینی یا اروپایی هستند
- روغن‌های گیربکس: از برندهای معتبر و توصیه شده توسط تولید کنندگان خودرو
نتیجه‌گیری
اگر موتور قلب اول خودروی شماست، بی‌شک گیربکس قلب دوم آن است و همانند قلب که پزشکان با شنیدن صدایش به سلامتی و یا عدم سلامتی آن پی می‌برند، گوش دادن به صدای این قلب دوم نیز می‌تواند راهی مناسب برای تشخیص سریع مشکل و آغاز مراحل درمان (تعمیر) است. جهت افزایش دانش در مورد خودرو و تهیه‌ی بهترین و باکیفیت‌ترین قطعات برای خودرویتان با ما در ناب پارتس همراه باشید.
با توجه به نوع، زمان و محل بروز صدا می‌توان صدای گیربکس را تشخیص داد.
بله، تعویض به موقع روغن گیربکس می‌تواند از خرابی‌های احتمالی جلوگیری کند.
با توجه به محل و نوع صدای تولید شده می‌توان صدای گیربکس را از دیفرانسیل تشخیص داد.
