همه‌چیز درباره علت روغن‌‌ریزی ماشین

علت روغن‌‌ریزی ماشین چیست؟

روغن‌‌ریزی یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که ممکن است برای ماشین اتفاق بیفتد. شاید برایتان پیش آمده باشد که خودرو را برای مدتی پارک کرده‌اید و وقتی قصد روشن کردن و جابه‎جایی آن را داشته‌اید با لکه‌های روغن در زیر ماشین مواجه شده‎اید. روغن در اغلب مواقع از موتور ماشین نشت پیدا می‎کند، اما ممکن است مربوط به دیگر بخش‎های آن مانند گیربکس، ترمز یا هیدرولیک نیز باشد. بنابراین، هرگاه لکه‏های روغن را مشاهده کردید، در مرحله اول بررسی کنید روغن‌ریزی مربوط به کدام بخش ماشین است. با توجه به اهمیت روغن در خودرو و خطراتی که نشت روغن به دنبال دارد، توصیه می‎شود در صورت مشاهده نشتی روغن، به سرعت علت روغن‌‌ریزی ماشین را مورد بررسی قرار دهید و مشکل ایجادشده را برطرف نمایید. در این مقاله انواع روغن‌ریزی ماشین را معرفی کرده و به بررسی علت روغن‌‌ریزی ماشین و راهکارهای رفع آن می‎پردازیم.

انواع روغن‌ریزی ماشین و نحوه تشخیص آن

قبل از این‌که بخواهیم علت روغن‌‌ریزی ماشین را بررسی کنیم، باید با انواع روغن‌ریزی آشنا شویم و بدانیم نشتی روغن مربوط به کدام بخش ماشین است. پیدا کردن محل نشت به ما کمک می‎کند تا علت روغن‌‌ریزی ماشین را راحت‌تر پیدا کنیم و مشکل ایجادشده را برطرف نماییم.

• روغن موتور: اگر روغنی که در زیر ماشین مشاهده می‎کنید، به صورت لکه‏های سیاه‎رنگ یا قهوه‎ای تیره دیده می‌شود و بوی لاستیک سوخته می‎دهد، روغن‌ریزی مربوط به موتور ماشین است. برای پیدا کردن علت روغن‌‌ریزی ماشین، مسیر نشتی را دنبال کنید و قطعاتی مانند واشر سر سیلندر، واشر کارتل، پیچ کارتل، کاسه نمد میل سوپاپ، پمپ بنزین مکانیکی، فیلتر روغن و … را مورد بررسی قرار دهید.
• روغن ترمز: روغن ترمز رقیق‌تر از انواع دیگر روغن‌هاست. این روغن به رنگ کهربایی کم‌رنگ دیده می‎شود و بویی شبیه به روغن نباتی دارد. اگر روغن ریخته شده بر روی زمین در نزدیکی و پشت یکی از چرخ‌های ماشین باشد، روغن‎ریزی مربوط به سیستم ترمز است. زمانی که روغن ترمز دچار نشتی می‌شود، علت روغن‌‌ریزی ماشین را باید در مشکلات ایجاد شده در پمپ اصلی ترمز، شل شدن واشر بین اتصالات سیستم ترمز و مخزن سیلندر ترمز چرخ‌های عقب خودرو پیدا کنید. با توجه به اهمیت سیستم ترمز و نقش آن در ایمنی خودرو، توصیه می‌شود در صورت مشاهده نشتی روغن ترمز، به سرعت علت روغن‌‌ریزی ماشین را مورد بررسی قرار دهید و برای رفع آن اقدام نمایید.
• روغن گیربکس: روغن گیربکس در ابتدا قرمز رنگ است و هرچه از عمر آن می‌گذرد، به سمت رنگ قهوه‌ای می‎رود. این روغن بویی شبیه به نفت دارد. اگر روغن ریخته شده بر روی زمین در قسمت جلوی ماشین و نزدیک به بخش میانی آن باشد، احتمالا روغن‎ریزی مربوط به گیربکس است. علت روغن‌‌ریزی ماشین در ناحیه گیربکس را می‌توان در ترک یا شکستگی پوسته گیربکس، خرابی فشنگی دنده عقب، مشکل در میله تعویض دنده یا پاره شدن واشرها جستجو کرد.  
• روغن هیدرولیک: روغن‌ریزی هیدرولیک چندان رایج نیست، اما اگر لکه‎هایی به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز مشاهده کردید، روغن‌ریزی مربوط به این بخش از خودرو است. روغن هیدرولیک رقیق‌تر از روغن موتور است و بویی تند شبیه به شیرینی سوخته دارد. اگر روغن‏ریزی ماشین به همراه صدای خش‌خش از داخل کاپوت باشد، احتمالا روغن هیدرولیک نشتی دارد. برای بررسی علت روغن‌‌ریزی ماشین در این منطقه، ابتدا باید محل نشتی روغن هیدرولیک را پیدا کنید. علت روغن‌‌ریزی ماشین در این بخش را در مخزن هیدرولیک، شلنگ هیدرولیک، فشنگی کنترل فشار روغن و پینیون فرمان خودرو جستجو کنید.

علت روغن‌‌ریزی ماشین

همان‌طور که در بالا به آن اشاره کردیم، روغن‌ریزی ماشین به 4 دسته روغن‌ریزی موتور، گیربکس، ترمز و هیدرولیک تقسیم می‎شود. دلایل مختلفی برای روغن‌‌ریزی ماشین وجود دارد. اگر می‌خواهید علت روغن‌‌ریزی ماشین را پیدا کنید، در مرحله اول باید نوع روغن‌ریزی را تشخیص دهید و بدانید که روغن از کجا نشت پیدا کرده است. در این بخش علت روغن‌‌ریزی ماشین را برای هر قسمت به طور جداگانه مورد بررسی قرار می‎دهیم. 

1- نشت روغن موتور

نشت روغن موتور یکی از رایج‌ترین انواع روغن‌ریزی ماشین است. روغن‌‌ریزی موتور دلایل متعددی دارد که عبارتند از:

• گرفتگی فیلتر: گرفتگی فیلتر روغن مسیر عبور روغن را مسدود می‌کند. در نتیجه روغن موتور به اتصالات فشار وارد کرده و دچار نشتی می‌شود.
• خوردگی واشر سرسیلندر: واشر سرسیلندر در بین بلوک سیلندر و سرسیلندر قرار دارد و کار آب‌بندی سیستم احتراق خودرو را انجام می‎دهد. این قطعه مانع از نشت گاز، آب و روغن می‌شود. هرگونه آسیب به واشر سرسیلندر در عملکرد آن اختلال ایجاد کرده و باعث نشت روغن از موتور می‎شود. با توجه به این مسئله خوردگی واشر سرسیلندر را می‎توان علت روغن‌‌ریزی ماشین در بخش موتور معرفی کرد.
• خرابی سنسور فشار روغن: سنسور فشار روغن در مسیر انتقال روغن از پمپ به سرسیلندر قرار دارد و می‌تواند علت روغن‌‌ریزی ماشین باشد. این سنسور فشار روغن در پیشرانه را اندازه‎گیری می‌کند و اگر اندازه آن کمتر از میزان استاندارد باشد، به ای‌سی‌یو هشدار می‎دهد. خرابی این سنسور نشت روغن موتور را به دنبال دارد و یکی از علت روغن‌‌ریزی ماشین محسوب می‎شود.
• آسیب دیدن کارتل: کارتل محفظه‌ایست که درون موتور قرار دارد. این محفظه محل جمع‌آوری روغن‌ داغ‌شده می‎باشد. روغن موتور داغ وارد کارتل می‎شود و پس از خنک شدن به موتور برمی‎گردد. علاوه بر این، زمانی که خودرو را خاموش می‌کنید، روغن موتور به طور کامل وارد کارتل می‎شود و تا روشن شدن مجدد خودرو در این محفظه باقی می‎ماند. اگر کارتل دچار آسیب شود، روغن درون آن نشت پیدا کرده و آرام آرام خارج می‎شود.

2- نشت روغن ترمز

نشت روغن ترمز عملکرد این سیستم را با اختلال مواجه کرده و قدرت ترمزگیری را کاهش می‎دهد. در برخی موارد نیز ممکن است ترمز را به طور کامل از کار بیندازد و خطرات بسیاری را برای انسان ایجاد کند. از این رو، بررسی علت روغن‌‌ریزی ماشین در بخش ترمز اهمیت زیادی دارد و باید به دقت مورد توجه قرار گیرد. علت روغن‌‌ریزی ماشین در بخش ترمز را می‌توان در 3 مورد زیر خلاصه کرد:

• تمام شدن لنت ترمز: تمام شدن لنت ترمز مهم‌ترین علت روغن‌‌ریزی ماشین در این سیستم است. لنت ترمز باید در بازه‌های زمانی مشخص تعویض شود.
• خرابی یا فرسودگی هریک از قطعات سیستم ترمز: قطعات سیستم ترمز نیز مانند دیگر قطعات خودرو عمر مفیدی دارند و پس از آن فرسوده می‎شوند. علاوه بر این، هرگونه ضربه نیز ممکن است به قطعات سیستم ترمز آسیب برساند و باعث شکستگی یا ترک شود که در نهایت نشتی روغن ترمز را به دنبال دارد.
• فشار بیش از حد به سیستم ترمز: فشار بیش از حد به سیستم ترمز از دیگر مواردی است که می‌توان به عنوان علت روغن‌‌ریزی ماشین در این بخش معرفی کرد. ترمزگیری شدید و مکرر می‌تواند به این سیستم فشار وارد کند و به قطعات آسیب برساند.

3- نشت روغن گیربکس

روغن‌ریزی گیربکس چندان رایج نیست، اما اگر اتفاق بیفتد بر روی کیفیت تعویض دنده تأثیر می‎گذارد و مشکلاتی را ایجاد می‎کند. علت روغن‌‌ریزی ماشین در گیربکس یکی از موارد زیر است:

• سوراخ شدن کاسه نمد گیربکس: بخش زیادی از روغن گیربکس در کاسه نمد گیربکس قرار دارد. این کاسه در زیر پوسته جعبه دنده جای گرفته و از نشت روغن گیربکس جلوگیری می‎کند. سوراخ شدن این کاسه علت روغن‌‌ریزی ماشین در قسمت گیربکس است.
• آسیب دیدن پلوس و گردگیر پلوس: پلوس نیرو را از گیربکس به چرخ‌ها انتقال می‌دهد. گردگیر پلوس مانع از ورود گرد و غبار به پلوس می‎شود و از آن محافظت می‎کند. اگر گردگیر پلوس آسیب ببیند، گرد و غبار به قطعات داخلی وارد شده و پلوس را تحت فشار قرار می‎دهند. آسیب‎دیدگی پلوس یکی از علت روغن‌‌ریزی ماشین در قسمت گیربکس است.
• سوراخ شدن پوسته گیربکس: ترک خوردن یا سوراخ شدن پوسته گیربکس را نیز می‌توان یکی از علت روغن‌‌ریزی ماشین در این قطعه معرفی کرد. قطعات گیربکس به طول کامل در پوسته قرار دارند. پوسته ممکن است دچار فرسودگی شود یا در اثر گرمای زیاد آسیب ببیند و دچار شکستگی شود.

 خرید مجموعه سیستم روغنکاری

4- نشت روغن هیدرولیک فرمان

روغن هیدرولیک وظیفه روان‌سازی فرمان را برعهده دارد و باعث چرخش راحت‎تر فرمان و نرمی بیشتر آن می‎شود. علت روغن‌‌ریزی ماشین در این ناحیه دلایل متعددی دارد که از بین آن‎ها می‎توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آسیب دیدگی مخزن روغن هیدرولیک: این مخزن برای نگهداری روغن هیدرولیک مورد استفاده قرار می‏گیرد و وظیفه خنک کردن روغن و جداسازی هوا و ذرات آلوده از آن را بر عهده دارد. مخزن روغن ممکن است به دلایلی چون ضربه، خوردگی یا فرسودگی دچار آسیب شود و نشت اتفاق بیفتد. بنابراین، آسیب‏دیدگی مخزن را می‌توان یکی از مهم‏ترین علت روغن‌‌ریزی ماشین معرفی کرد.
• نشتی شلنگ هیدرولیک فرمان: شلنگ هیدرولیک فرمان وظیفه انتقال روغن از پمپ هیدرولیک به جعبه فرمان را برعهده دارد. نشتی این شلنگ یکی از علت روغن‌‌ریزی ماشین در سیستم فرمان هیدرولیک خودرو است.
• آسیب‌دیدگی سنسور فشار هیدرولیک: سنسور فشار وظیفه اندازه‎گیری و گزارش فشار روغن هیدرولیک به سیستم کنترل مرکزی را برعهده دارد و به عملکرد بهینه سیستم هیدرولیک کمک می‎کند. آسیب‌دیدگی سنسور فشار یکی از چهار علت روغن‌‌ریزی ماشین در این سیستم است.
• خراب شدن چرخ‌دنده پینیون فرمان: چرخ‌دنده پینیون وظیفه انتقال حرکت از غربیلک فرمان به جعبه فرمان و سپس چرخ‏ها را بر عهده دارد. خرابی این چرخ‌دنده را می‎توان به عنوان علت روغن‌‌ریزی ماشین در سیستم فرمان هیدرولیک معرفی کرد.

آیا روغن‌ریزی ماشین خطرناک است؟

میزان خطرناک بودن نشتی روغن به نوع و علت روغن‌‌ریزی ماشین بستگی دارد. روغن‌ریزی ترمز ماشین را می‎توان یکی از خطرناک‌ترین نوع روغن‌ریزی معرفی کرد. ترمز نقش مهمی در ایمنی خودرو دارد و هر مشکلی که در این سیستم ایجاد شود، بسیار خطرناک بوده و باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. روغن‌‌ریزی ترمز ماشین قدرت ترمزگیری را کاهش می‌دهد و در توقف به موقع خودرو اختلال ایجاد می‎‎کند. از این رو، اگر با نشتی روغن‌ ترمز مواجه شدید، به سرعت علت روغن‌‌ریزی ماشین را مورد بررسی قرار دهید و برای رفع آن اقدام نمایید.  

روغن‌ریزی موتور، هیدرولیک و گیربکس نیز به اندازه روغن‌ریزی ترمز خطرناک است. روغن موتور قابلیت اشتعال دارد و ممکن است باعث آتش‎سوزی شود. علاوه بر این، روغن‌ریزی موتور به بخش‎های مختلف خودرو آسیب وارد کرده و باعث تخریب آب‌بندی‎ها و شلنگ‎های لاستیکی می‎شود. نشت روغن هیدرولیک به پمپ هیدرولیک آسیب وارد می‎کند و کارایی سیستم را کاهش می‌دهد. نشت این روغن سرعت کمی دارد، اما اگر مورد توجه قرار نگیرد، به مرور میزان آن افزایش یافته و به قطعات دیگر خودرو آسیب می‎رساند. خرابی قطعات خودرو، ایمنی آن را کاهش داده و خطراتی را برای سرنشینان به دنبال دارد. روغن‌ریزی گیربکس نیز باعث لغزش این قطعه می‎شود و بر روی عملکرد خودرو تأثیر می‌گذارد. با توجه به این موارد می‌توان گفت، نشت روغن بدون در نظر گرفتن نوع و علت روغن‌‌ریزی ماشین، مشکلاتی را برای قطعات مختلف خودرو ایجاد می‎کند و خطرات جانی و مالی را برای انسان به دنبال دارد.

چگونه از روغن‏ریزی ماشین جلوگیری کنیم؟

• علت روغن‌‌ریزی ماشین در بسیاری از موارد مربوط به فرسودگی یا آسیب‏دیدگی قطعات خودرو است. خودرو را به صورت دوره‏ای سرویس کنید و از سلامت قطعات در بخش‏های مختلف مطمئن شوید.
• روغن بخش‎های مختلف ماشین را به طور منظم عوض کنید.
• دقت داشته باشید که روغن‏ نامرغوب به قطعات خودرو آسیب وارد می‏کند. از روغن‏های باکیفیت استفاده کنید.
• فشار بیش از اندازه به خودرو وارد نکنید.

جمع‌بندی

در این مقاله انواع روغن‌ریزی ماشین را معرفی کردیم و به بررسی علت روغن‌‌ریزی ماشین در هریک از بخش‏ها پرداختیم. قبل از این‏که بخواهید علت روغن‌‌ریزی ماشین را پیدا کنید و آن را برطرف نمایید، باید بدانید روغن از کدام بخش نشت پیدا کرده و مربوط به چه قطعه‌ایست. در اولین قدم رنگ و بوی روغن ریخته شده را مورد بررسی قرار دهید و به محل نشت آن توجه داشته باشید. این موارد به شما کمک می‎کند تا نوع روغن‌ریزی را تشخیص دهید و علت روغن‌‌ریزی ماشین را پیدا کنید. ‏توصیه می‎شود برای تشخیص دقیق‎تر از یک تعمیرکار کمک بگیرید و مشکل ایجادشده را در کمترین زمان ممکن برطرف نمایید. اگر علت روغن‌‌ریزی ماشین مربوط به خرابی یا فرسودگی یکی از قطعات باشد، باید برای تعمیر یا تعویض آن اقدام کنید. در صورت تمایل می‌توانید قطعه موردنظر را از فروشگاه اینترنتی لوازم یدکی خودرو ناب پارتس تهیه نمایید. این فروشگاه انواع قطعات یدکی خودرو را با بالاترین کیفیت و مناسب‏ترین قیمت ارائه می‌دهد و گارانتی و خدمات پس از فروش نیز دارد. در هر کجای ایران که هستید، می‌توانید لوازم یدکی مورد نیاز خود را به صورت آنلاین سفارش دهید و در اسرع وقت درب منزل تحویل بگیرید.