انواع ایربگ در خودروها و تفاوت‌های آن‌ها
رشد روزافزون تعداد خودروها و حجم بالای تصادفات و حوادث جاده‌ای باعث شده تا تولیدکنندگان خودرو به فکر تجهیزات ایمنی بیشتر بیفتند و نوآوری‌هایی را در این صنعت داشته باشند. ایربگ یا کیسه هوا یکی از مهم‌ترین تجهیزات ایمنی در خودروهای امروزی است. این کیسه از جنس نایلون ساخته شده است. کیسه نایلونی در صورت بروز حادثه از گاز نیتروژن پر می‌شود و به صورت یک بالشتک درمیآید. این بالشتک مانند یک محافظ عمل می‌کند و بین سرنشینان خودرو و اجسام سخت اطراف مانند داشبورد، شیشه، فرمان، درب خودرو و … قرار میگیرد. کیسه هوا شدت ضربات وارد شده به سر و بدن افراد را محدودتر کرده و میزان آسیب را کاهش می‌دهد. در این مقاله انواع ایربگ را معرفی می‌کنیم و نحوه عملکرد آن را به طور کامل توضیح می‌دهیم. اگر می‌خواهید با ایربگ آشنا شوید و اطلاعات بیشتری در مورد این سیستم داشته باشید، ادامه مطلب را دنبال کنید.
تاریخچه ایربگ
ایربگ (Airbag) برای اولین بار در طول جنگ جهانی دوم مطرح شد و برای هواپیما مورد استفاده قرار گرفت. در دهه 1950 میلادی یک تصادف باعث شد تا ایده ایربگ در مورد خودروها نیز مطرح شود و مورد آزمایش قرار گیرد. اولین آزمایشات در دهه‌های 50 و 60 میلادی توسط مهندسین فعال در زمینه صنعت خودروسازی انجام شد.
در دهه 70 میلادی شرکت خودروسازی جنرال موتورز اولین سری ایربگ‌ها را ساخت و بر روی برخی از مدل‌های کادیلاک و بیوک پیاده کرد. در آن سال ایربگ به دلیل هزینه‌های بالا و عدم اطمینان مورد استقبال قرار نگرفت. در دهه 80 میلادی و با افزایش میزان تصادف و صدمات واردشده، خودروسازان برای افزایش ایمنی خودروها تحت فشار شدید قرار گرفتند و اقدامات گستردهتری را در زمینه توسعه ایربگ‌ها انجام دادند. مرسدس بنز و فورد اولین شرکت‌هایی بودند که ایربگ را به یک استاندارد تبدیل کردند و بر روی خودروهای تولیدی‌شان نصب نمودند.
در دهه 1990 نصب ایربگ بر روی خودروهای آمریکایی به یک قانون تبدیل شد. از آن سال به بعد تمامی خودروها ملزم به داشتن ایربگ بودند. در دهه 2000 میلادی فناوری ایربگ از سنسورها و فناوری‌های جدید برای بهبود استفاده کرد و پیشرفت قابل توجهی داشت. علاوه بر این، ایربگ‌ها در محلهای جدیدی نصب شدند و ایمنی خودرو را افزایش دادند. برخی از خودروهای امروزی دارای 6 یا 8 کیسه هوا در قسمت‌های مختلف خودرو هستند.
اجزای مختلف ایربگ
ایربگ از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است. هرکدام از این بخش‌ها وظیفه‌ای را بر عهده دارند و با همکاری هم ایمنی خودرو را در هنگام تصادف تأمین میکنند.
- کیسه هوا: کیسه‌های هوا در بخش‌های مختلف خودرو مانند فرمان، داشبورد، درب‌ها و صندلی‌ها قرار دارند و درون یک محفظه جای گرفتهاند. این کیسهها از جنس پلیمر ساخته می‌شوند و دارای منافذ بسیار ریز هستند. این منافذ به خروج گاز نیتروژن کمک می‌کند و سفتی کیسه پس از پر شدن را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، منافذ باعث می‌شوند تا گاز نیتروژن موجود در کیسه پس از ضربهگیری تخلیه شود و کیسه مانع از خارج شدن سرنشین از خودرو نباشد.
- سنسورهای ایربگ: سنسورهای ایربگ با بروز تصادف فعال می‌شوند و سیگنالهایی را به واحد کنترل ایربگ می‌فرستند. واحد کنترل سیگنال‌ها را دریافت کرده و مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد تا میزان خطرناک بودن تصادف را بسنجد. اگر واحد کنترل تشخیص دهد که خطری سرنشینان را تهدید می‌کند، سیگنالهایی را به سمت بخش‌های مختلف خودرو می‌فرستد. در این شرایط چراغ‌های خطر روشن، درب‌ها باز و سیستم سوخت‌رسانی قطع می‌شود.
- واحد کنترل ایربگ: واحد کنترل یا یونیت ایربگ اطلاعات را از سنسورها دریافت می‌کند و اگر تشخیص دهد خطر سرنشینان را تهدید می‌کند، سنسور تصادف را فعال می‌کند. فعال شدن این سنسور باعث می‌شود تا یک احتراق شیمیایی رخ دهد و حجم بالایی از گاز نیتروژن تولید شود.
- سیستم بادکننده کیسه هوا یا متورم‌ساز: این سیستم شامل یک ژنراتور تولید گاز است و یک جرقه‌زن و تعدادی قرص سوخت دارد. واحد کنترل پس از بررسی سنسورهای ایربگ، یک سیگنال را به سمت سیستم بادکننده کیسه هوا ارسال می‌کند. در این زمان جرقه‌زن فعال شده و باعث اشتعال قرص‌ها می‌شود. اشتعال قرص‌ها یک واکنش شیمیایی را بین سدیم آزید (NaN3) و نیترات پتاسیم (KNO3) ایجاد می‌کند و کیسه هوا پر از گاز نیتروژن می‌شود.
معرفی انواع ایربگ
همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، ایربگ در بخش‌های مختلف خودرو نصب می‌شود. ایربگ هر بخش متفاوت بوده و متناسب با همان منطقه طراحی میگردد. بنابراین، در یک خودرو انواع مختلفی از ایربگ وجود دارد. انواع ایربگ عبارتند از:
-
ایربگ جلویی
در اغلب تصاد‌ف‌ها سرنشینان جلو بیشتر از سرنشینان عقب ماشین در معرض خطر قرار دارند. از این رو می‌توان گفت، ایربگ‌های جلویی اهمیت بسیار بیشتری نسبت به دیگر انواع ایربگ دارند. این نوع ایربگ‌ها بر روی داشبورد و بخش مرکزی فرمان جای گرفتهاند و از سرنشینان جلو محافظت میکنند.
-
ایربگ جانبی
ایربگ‌های جانبی در کنار صندلی‌ها یا درب‌های خودرو جاسازی شده‌اند و از سرنشینان در برخورد با درب‌های خودرو محافظت میکنند. این نوع ایربگ‌ها هم در قسمت جلوی خودرو و هم در قسمت عقب قرار دارند.
-
ایربگ پرده‌ای
ایربگ‌های پرده‌ای در سقف خودرو قرار دارند و در هنگام باز شدن، شیشه‌های کناری ماشین را به طور کامل میپوشانند. این نوع ایربگ‌ها از برخورد سرنشینان با شیشهها جلوگیری میکنند و اگر شیشه ماشین در حین تصادف بشکند و خرد شود، مانع از ریختن خرده‌های شیشه بر روی افراد می‌شوند.
-
ایربگ وسط
ایربگ وسط یکی از انواع ایربگ خودرو است. این نوع ایربگ بین راننده و سرنشین باز می‌شود و از برخورد جلوگیری می‌کند.
-
ایربگ زانویی
ایربگ زانویی، همان‌طور که از نامش پیداست، از زانوی افراد محافظت می‌کند. این ایربگ در زیر فرمان قرار دارد و بر روی پاها باز می‌شود.
-
ایربگ کمربندی
از دیگر انواع ایربگ می‌توان به نوع کمربندی آن اشاره کرد. این کیسهها بر روی کمربند ایمنی قرار دارند و از بدن انسان در مقابل کشیده شدن کمربند در حین تصادف محافظت میکنند.
-
ایربگ عابر پیاده
ایربگ عابر پیاده در خارج از خودرو قرار دارد و زمانی باز می‌شود که عابر پیاده، موتورسوار یا دوچرخه‌سوار با خودرو برخورد کند. در واقع از عابر پیاده محافظت می‌کند.
ایربگ چه زمانی باز می‌شود؟
بسیاری از افراد فکر میکنند باز شدن ایربگ با سرعت خودرو در ارتباط است و با توجه به آن عمل می‌کند، اما این‌طور نیست. ایربگ هیچ ارتباطی با سرعت ندارد و زمانی باز می‌شود که خودرو به یک مانع برخورد می‌کند. ممکن است خودروی شما ثابت باشد، اما در جای خود با خودروی دیگری برخورد کند و تصادف رخ دهد. در این زمان سنسورهای تصادف خودرو فعال شده و مراحل باز شدن ایربگ اتفاق می‌افتد. بنابراین می‌توان گفت، باز شدن ایربگ با شدت تصادف در ارتباط است. اگر واحد کنترل تشخیص دهد که تصادف شدید بوده و خطر سرنشینان را تهدید می‌کند، فرمان باز شدن ایربگ صادر می‌شود.
چرا ایربگ عمل نمیکند؟
یکی از مهم‌ترین سوالاتی که در مورد ایربگ پرسیده می‌شود این است که چرا کیسه‌های هوا عمل نمیکنند؟ این مسئله بسیار حیاتی بوده و می‌تواند جان سرنشینان را به خطر بیندازد. کار نکردن ایربگ دلایل مختلفی دارد:
-
سنسور ایربگ خراب شده است!
همان‌طور که گفتیم، کیسه‌های هوا زمانی عمل میکنند که سنسور ایربگ فعال شود و سیگنالهایی را به واحد کنترل بفرستد. بنابراین، اگر سنسور ایربگ خراب باشد، در هنگام تصادف فعال نمیشود و هیچ سیگنالی را به سمت واحد کنترل ارسال نمیکند.
-
سیم‌کشی ایربگ دچار قطعی شده است!
سیگنال‌های ارسالی از طرف سنسور به وسیله سیمهایی به واحد کنترل فرستاده می‌شود. در واقع سیم‌کشی ایربگ وظیفه انتقال اطلاعات را بر عهده دارد و اگر دچار قطعی شده باشد، نمی‌تواند این کار را به درستی انجام دهد. بنابراین، هیچ سیگنالی به سمت واحد کنترل فرستاده نمیشود و این واحد نیز دستوری را صادر نمیکند.
-
تنظیمات یونیت ایربگ به هم خورده است!
یونیت ایربگ اطلاعات را از سمت سنسورها دریافت کرده و مورد پردازش قرار می‌دهد. واحد کنترل مشخص می‌کند که چه زمانی و کدامیک از ایربگ‌ها باز شوند. در واقع مدیریت کیسه‌های هوا بر عهده یونیت ایربگ میباشد. اگر تنظیمات این یونیت به هم خورده باشد، یوینت ایربگ نمی‌تواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد و ایربگ باز نمیشود.
علاوه بر موارد عنوان شده، نوع تصادف نیز می‌تواند بر روی عملکرد ایربگ تأثیر بگذارد و باعث باز نشدن کیسه‌های هوا شود. گاهی اوقات تصادف از زاویهای رخ می‌دهد که سنسور فعال نمیشود یا شدت ضربه به اندازه‌ای نیست که واحد کنترل، خطر را تشخیص دهد. ضرباتی که از یک نقطه به بدنه وارد می‌شوند یا سرعت کمی دارند، از این دست تصادفات هستند. به طور کلی می‌توان گفت، ضربه وارد شده فشار کافی را ندارد و نمی‌تواند سنسور را فعال کند.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید، فعال کردن کیسه‌های هواست. اگر انواع ایربگ را غیرفعال کرده باشید، حتی در شدیدترین تصادفات نیز کیسه‌های هوا عمل نمیکنند و باز نمیشوند.
آیا ایربگ ماشین خطرناک است؟
شاید شما هم در مورد خطرات ایربگ ماشین شنیده باشید، اما باید بدانید مزایای کیسه‌های هوا بیشتر از خطرات آن است. شما با رعایت برخی نکات می‌توانید از این کیسهها استفاده درستی داشته باشید و از خطرات آن دور بمانید. مهم‌ترین نکاتی که باید رعایت کنید عبارتند از:
- به این نکته توجه داشته باشید که کیسه‌های هوا برای زمانی طراحی شده است که کمربند ایمنی را بسته باشید. بنابراین، حتما کمربندی ایمنی خود را ببندید و اگر این کار را نمیکنید، بهتر است ایربگ خودرو را غیر فعال کنید.
- اگر کودک دارید، حتما کودک را بر روی صندلی عقب بنشانید. کیسه‌های هوا برای کودکان خطر دارند و ممکن است به کودک آسیب برسانند.
- فاصله استاندارد سرنشین تا ایربگ ۲۵ سانتی‌متر است. کیسه‌های هوا در صورت فعال شدن به سرعت باد می‌شوند. اگر کمتر از این مقدار فاصله داشته باشید، کیسه به شما برخورد کرده و ممکن است آسیبهای را به سر و گردنتان وارد کند. توصیه می‌شود صندلی خود را عقب بکشید و فاصله 25 سانتیمتری را رعایت کنید. اگر نمیتوانید این کار را انجام دهید، ایربگ خودرو را غیر فعال کنید.
- تنظیمات ایربگ باید دقیق باشد. این تنظیمات را طبق استانداردهای کارخانه‌ای انجام دهید تا با مشکل مواجه نشوید.
- دقت داشته باشید که مانعی نباید بین سرنشینان جلوی خودرو و ایربگ وجود داشته باشد. اگر وسیله‌ای به همراه دارید ، بهتر است آن را در مکان دیگری قرار دهید و از گذاشتن آن بین خودتان و ایربگ خودداری کنید.
- ایربگ جلوی راننده در مرکز فرمان خودرو قرار دارد. از این رو توصیه می‌شود در هنگام رانندگی دست خود را روی محفظه ایربگ قرار ندهید.
- فرمان را به گونه‌ای تنظیم کنید که کیسه‌های هوا بر روی سینههای شما باز شود.
- از قرار دادن اجسام تیز و برنده در داشبورد ماشین خودداری کنید. این اجسام خطرناک هستند و ممکن است در هنگام باز شدن ایربگ به شما آسیب بزنند.
جمع‌بندی
در این مقاله در مورد ایربگ و نحوه عملکرد آن صحبت کردیم و به معرفی انواع ایربگ پرداختیم. همان‌طور که گفتیم، ایربگ‌ها در زمان تصادف فعال می‌شوند و از سرنشینان در مقابل ضربات وارد شده محافظت میکنند. ایربگ نیز مانند دیگر قطعات خودرو دچار خرابی یا نقص می‌شود و ممکن است به موقع عمل نکند. از این رو توصیه می‌شود، برای استفاده بهینه از سیستم و عملکرد درست آن در مواقع خطر، در بازههای زمانی منظم ایربگ‌ها را چک کنید و از سالم بودن آن اطمینان حاصل نمایید. ممکن است اجزای تشکیل دهنده ایربگ نیاز به تعویض داشته باشد که در آن صورت باید برای خرید آن اقدام نمایید. در صورت تمایل می‌توانید سنسورهای دریافت ضربه یا مجموعه ایربگ‌های راننده و دیگر سرنشینان را به صورت آنلاین خریداری کنید. مجموعه ناب پارتس محصولات متنوع و باکیفیتی دارد و کالاهای خود را با ضمانت اصالت و مناسبترین قیمت عرضه می‌کند. می‌توانید قبل از خرید با کارشناسان فروشگاه اینترنتی لوازم یدکی خودرو ناب پارتس مشورت کنید و از مشاوره رایگان آن‌ها استفاده نمایید.
