معرفی کامل دینام خودرو
دینام یکی از مهم‌ترین قطعات خودرو است. این قطعه برق مورد نیاز اجزای الکتریکی خودرو مانند سیستم صوتی، چراغ‌ها، کولر، بخاری و … را تأمین می‌کند و وظیفه شارژ کردن باتری را نیز بر عهده دارد. هرگونه خرابی در دینام باعث از کار افتادن باتری و در نهایت منجر به خاموش شدن موتور می‌شود. در این مقاله به معرفی این قطعه مهم می‌پردازیم و انواع دینام خودرو را معرفی می‌کنیم.
دینام خودرو چیست و چه می‌کند؟
دینام خودرو، که با عنوان ژنراتور نیز شناخته می‌شود، یکی از اصلیترین اجزای خودرو است. این قطعه از بخش‌های مختلفی تشکیل می‌شود و کار برق‌رسانی به دیگر نقاط خودرو را انجام می‌دهد. هرگونه خرابی در این بخش، برق خودرو را دچار مشکل کرده و باعث ایجاد اختلال در قسمت‌های مختلف خودرو می‌شود.
دینام خودرو یک قطعه استوانه‌ای شکل با بدنه آلومینیومی است. این قطعه معمولا در کنار موتور و زیر پمپ هیدورلیک قرار دارد و با یک تسمه در مدار چرخش موتور قرار می‌گیرد. دینام علاوه بر تسمه، دارای پوسته، استاتور، روتور، دیود، بلبرینگ، قرقره، رگلاتور، زغال، پولی و پره خنک کننده نیز می‌باشد. این اجزا در کنار هم انرژی مکانیکی را به الکتریکی تبدیل می‌کنند و برق تولید شده را به چراغ ها، بخاری، کولر، برف‌پاک‌کن، پنجره‌ها و دیگر نقاط خودرو می‌رسانند.
اجزای اصلی دینام خودرو
دینام از اجزای مختلفی تشکیل شده است. هر بخش از این قطعه نقش مهمی را در تولید برق بر عهده دارد و در پیشبرد کار مؤثر می‌باشد. اجزای اصلی دینام خودرو عبارتند از:
- پوسته
هر دینام دارای 2 پوسته است. پوسته یک قطعه آلومینیومی است که اجزای دینام را در برمیگیرد. تمامی قسمت‌های دینام به جز قرقره در بین دو پوسته قرار دارند. روی هر پوسته یک بلبرینگ وجود دارد و به چرخش اجزای دینام کمک می‌کند.
- استاتور
استاتور از دو بخش هسته و سیم‌پیچ تشکیل شده است. این بخش یکی از مهم‌ترین اجزای دینام می‌باشد و وظیفه تولید جریان برق را بر عهده دارد. هسته استاتور یک قطعه شیاردار است که توسط سیم‌پیچ‌ها احاطه می‌شود. سیم‌پیچ‌های ثابت استاتور از طریق روتور در میدان مغناطیسی قرار می‌گیرند. حرکت الکترون در سیم‌پیچ‌های استاتور باعث تولید جریان برق می‌شود.
- روتور
روتور از یک میله آهنی چرخان و یک دسته سیم‌پیچ تشکیل شده است. میله آهنی به قرقره دینام متصل است. این میله به کمک نیروی مکانیکی می‌چرخد و میدان مغناطیسی را برای استاتور ایجاد می‌کند.
- دیود
برق خروجی از دینام به صورت متناوب یا AC است. خودرو برای شارژ باتری یا دیگر بخش‌ها به برق مستقیم یا DC نیاز دارد. دیود دینام به عنوان یکسوکننده ولتاژ عمل می‌کند و کار تبدیل برق متناوب به مستقیم را انجام می‌دهد.
- رگلاتور
رگلاتور یا آفتامات، وظیفه کنترل ولتاژ ورودی و خروجی را بر عهده دارد. این قطعه نوسان جریان الکتریکی ارسال شده به بخش‌های مختلف خودرو را کنترل می‌کند تا تجهیزات الکتریکی در اثر کاهش یا افزایش بیش از حد ولتاژ دچار آسیب نشود.
- زغال
هر دینام دارای چندین زغال یا جاروبک است. زغال ها درون یک محفظه پلاستیکی قرار دارند و کار جمع کردن الکترون‌ها را انجام میدهند.
- پولی
پولی یا فولی ظاهری شبیه به یک چرخ دارد. این قطعه به میل‌لنگ موتور متصل است و انرژی مکانیکی را به دینام منتقل می‌کند.
- پره خنککننده
پره خنککننده یکی دیگر از اجزای دینام است که در دینام‌های آلترناتور وجود دارد. این دینام‌ها به علت حرکت دائمی، گرمای زیادی را تولید می‌کنند و نیاز به تهویه هوا دارند. فن خنککننده گرمای تولیدی را از دینام خارج می‌کند و باعث عملکرد بهتر آن می‌شود.
انواع دینام خودرو
هما‌ن‌طور که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، هر دینام شامل چند زغال است. تعداد زغال‌ها در دینام‌ها متفاوت است. دینام‌ها بر اساس تعداد زغال‌ها به 3 دسته دو زغاله، سه زغاله و چهار زغاله تقسیم میشوند:
- دینام‌های دو زغاله: این نوع دینام‌ها در خودروهای معمولی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- دینام‌های سه زغاله: جزو قدیمیترین دینام‌ها هستند و دیگر تولید نمیشوند.
- دینام‌های چهار زغاله: این نوع از دینام در اتومبیلهایی با مصرف بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دینام‌ها از لحاظ طراحی نیز تفاوت‌هایی باهم دارند:
- دینام قطب برجسته: این نوع از دینام‌ها دارای روتورهایی با قطب برجسته هستند. این روتورها بر روی یک چرخ مغناطیسی سنگین از جنس آهن یا فولاد نصب میشوند. دینام قطب برجسته تلفات مغناطیسی کمتری دارد و دارای عملکرد بهتر و راندمان بالاتر می‌باشد.
- دینام استوانه‌ای صاف: این نوع از دینام، قطبهای آهنی با روکش فولاد دارد و هم‌سطح با چرخ مغناطیسی قرار می‌گیرد.
- دینام آلترناتور: آلترناتور جدیدترین نوع دینام است. این دینام در خودروهای مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرد و عملکرد و کارایی بهتری نسبت به مدلهای قبلی دارد. آلترناتور مشکل تولید جریان برق در دورهای پایین موتور را حل کرده و برق مورد نیاز برای شارژ باتری در این حالت را نیز تأمین می‌کند.
علائم خرابی دینام
دینام یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های خودرو است. هرگونه خرابی در این بخش، قسمت‌های متصل به برق را دچار مشکل کرده و در عملکرد آن‌ها اختلال ایجاد می‌کند. علاوه بر این، خرابی دینام ممکن است بر روی بخش‌های دیگر خودرو نیز تأثیر بگذارد و مشکلات بیشتری را به وجود آورد. برای اینکه بتوانید از این مشکلات جلوگیری کنید، بهتر است علائم خرابی دینام را بشناسید تا در صورت مشاهده، برای رفع آن اقدام کنید. علائم خرابی دینام عبارتند از:
- روشن شدن چراغ باتری ماشین
- استشمام بوی سیم یا لاستیک سوخته
- کم نور شدن یا چشمک زدن چراغ‌های خودرو
- تخلیه سریع باتری
- شنیده شدن صداهای ناهنجار
- عملکرد نادرست لوازم الکترونیکی
جمع‌بندی
در این مقاله اطلاعاتی در مورد دینام خودرو را در اختیارتان قرار دادیم و انواع آن را معرفی کردیم. هما‌ن‌طور که گفتیم، دینام برق مورد نیاز اجزای الکتریکی خودرو را تأمین می‌کند. خرابی این قطعه در عملکرد سیستم‌های برقی اختلال ایجاد کرده و باعث کاهش قدرت موتور، روشن نشدن خودرو، خاموش شدن خودرو در حین حرکت و افزایش مصرف سوخت می‌شود. خرابی دینام ممکن است به دیگر بخش‌های خودرو نیز آسیب برساند و هزینه بیشتری را برایتان داشته باشد. از این رو، توصیه می‌شود به طور منظم دینام خودرو را چک کنید و در صورت مشاهده یکی از علائم خرابی، برای بررسی بیشتر به مرکز خدمات خودرو مراجعه نمایید. تعمیرکار، بخش‌های مختلف دینام را مورد بررسی قرار داده و اقدامات لازم را انجام می‌دهد. همچنین میتواند تمام قطعات مورد نیاز خود در زمینه خرید استارت و شارژ(دینام) را از سایت لوازم یدکی خودرو ناب پارتس خریداری فرمایید.
