بخاری خودرو یکی از اجزای حیاتی و اساسی است که در تأمین سرمای فضای داخل خودرو، نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. این سیستم، با ایجاد هوای گرم، تاثیر به‌سزایی در راحتی و ایمنی سفر در فصل‌های سرد سال دارد؛ اما به دلیل مسائل فنی و استفاده طولانی‌مدت، گاهی بخاری خودرو دچار خرابی می‌شود. در این مقاله به بررسی علل خرابی بخاری خودرو و شیوه‌های تعمیر آن خواهیم پرداخت.
بخش اول: علل خرابی بخاری خودرو
۱. کاهش سطح آب موتور:
یکی از اصلی‌ترین عوامل خرابی بخاری خودرو، کاهش سطح آب موتور است. سیستم گرمایش خودرو از گرمای موتور برای گرم‌کردن کابین، استفاده می‌کند. مایع خنک‌کننده، گرمای موتور را جذب کرده و آن را به رادیاتور بخاری منتقل می‌کند. اگر سطح مایع خنک‌کننده پایین باشد، انتقال گرما به‌درستی انجام‌نشده و بخاری گرم نمی‌شود. این مشکل ممکن است به علت نشتی در سیستم خنک‌کننده یا استفاده طولانی‌مدت بدون چک‌کردن سطح آب رخ دهد.
۲. مشکل در فن :
فن بخاری وظیفه دارد هوای گرم‌شده توسط رادیاتور بخاری را به داخل کابین خودرو، هدایت کند. اگر فن به‌درستی کار نکند یا سرعت آن کم باشد، گرمای کافی به داخل کابین منتقل نمی‌شود.
۳. مشکل در پمپ آب :
پمپ آب مایع خنک‌کننده را از موتور به رادیاتور بخاری و بالعکس هدایت می‌کند. اگر این پمپ دچار خرابی یا عملکرد نامناسبی باشد، گردش مایع خنک‌کننده به‌درستی انجام نشده و در نتیجه بخاری گرم نمی‌شود. در صورت خرابی پمپ آب، معمولاً تنها راه‌حل تعویض آن است.
۴. لوله‌های مستهلک یا ترک‌خورده :
لوله‌ها و هوزهایی که به بخاری وصل هستند، ممکن است در اثر خوردگی، فشار بالا یا ترک‌های جزئی خراب شوند. این خرابی‌ها موجب نقص عملکرد بخاری شده و گاهی ناشی از زنگ‌زدگی یا استفاده طولانی‌مدت باشند.
۵. کارکرد نامناسب و کثیفی:
بخاری خودرو ممکن است به دلیل استفاده نامناسب یا عدم تعویض منظم فیلترها و قطعات مرتبط، کثیف شود؛ این موضوع می‌تواند به تراکم هوا و کاهش عملکرد بخاری منجر شود.
۶. خرابی در موتور بخاری
قطعات موتور بخاری نیز ممکن است به دلیل استفاده طولانی‌مدت یا مشکلات فنی، خراب شوند. مشکلاتی مانند سایش، آب‌زنی و نقص در قطعات موتور بخاری، می‌توانند به عملکرد نامناسب بخاری ارتباط داشته باشند.
بخش دوم: شیوه تعمیر بخاری خودرو
در این بخش، مراحل اصلی تعمیر بخاری خودرو را بررسی کرده‌ایم تا بتوانید مشکلات رایج آن را به‌راحتی برطرف کنید.
۱. بررسی سطح آب موتور:
ابتدا سطح آب موتور را چک کنید و در صورت کمبود، آن را تا حد مجاز پر کنید. مخزن آب موتور معمولاً در جلوی خودرو قرار دارد و می‌توانید به‌راحتی آن را پیدا کرده و به آن آب اضافه کنید.
سطح آب موتور باید در حداقل و حداکثر مقدار تعیین‌شده توسط تولیدکننده خودرو باشد. از همین رو کمبود آب می‌تواند باعث افت فشار و دما در سیستم بشود.
۲. بازدید از لوله‌ها:
لوله‌ها و هوزهای متصل به بخاری باید مورد بازدید و بررسی قرار گیرند. هرگونه خوردگی، فشار بالا یا ترک باید مورد بررسی قرار گیرد و در صورت نیاز قطعات معیوب باید تعویض شوند. این بخش نیازمند باز کردن و بررسی دقیق لوله‌ها و هوزها برای تشخیص مشکلات است. در صورت لزوم، لوله‌ها و هوزهای آسیب‌دیده باید بازبینی و تعمیر شوند.
۳. تعویض فیلترها و تمیز کردن بخش‌های کثیف
فیلترها و قطعات کثیف باید تعویض یا تمیز شوند. این موضوع شامل تعویض فیلتر هوا و سوخت و تمیز کردن قطعات مانند شعله‌گیر و سطوح داخلی بخاری است. فیلترهای هوا و سوخت باید بر اساس زمان تعیین‌شده توسط تولیدکننده یا با توجه به نوع و شرایط کارکرد خودرو، تعویض شوند.
۴. بررسی و تعمیر قطعات موتور بخاری:
قطعات موتور بخاری باید با دقت بررسی شوند. هرگونه خرابی یا نقص در این قطعات باید تعمیر شود یا با قطعات جدید تعویض شوند. انجام چک‌آپ‌های منظم بر روی سیستم بخاری خودرو می‌تواند به شناسایی مشکلات در زمان وقوع آنها کمک کند. قطعات کثیف و زنگ‌زده باید تمیز شوند تا به عملکرد بهینه بخاری کمک کنند.
نکته: توصیه می‌شود در صورتی که نتوانستید مشکل خاصی را تشخیص دهید یا تعمیرات پیچیده‌تر نیاز داشتید، کار را به یک تعمیرکار متخصص واگذار کنید تا از تخصص و تجربه او در این زمینه، بهره ببرید.
همچنین اگر با خطاها یا نشتی‌های خاصی در بخاری خودرو مواجه شدید، بهتر است به یک تعمیرکار متخصص مراجعه کنید تا تعمیرات پیشرفته و نیازمند تجهیزات خاص را انجام دهد.
علت گرم نکردن بخاری سمند
یکی از مشکلات رایجی که ممکن است در فصل‌های سرد سال با آن روبه‌رو شوید، گرم‌نکردن بخاری سمند است. این مشکل می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد که در ادامه به بررسی مهم‌ترین آنها می‌پردازیم.
- کمبود آب رادیاتور: بخاری سمند برای تولید گرما، از سیستم خنک‌کننده موتور استفاده می‌کند. اگر سطح آب رادیاتور پایین باشد، آب گرم کافی به رادیاتور بخاری نمی‌رسد و در نتیجه بخاری به خوبی گرم نمی‌کند.
- خرابی ترموستات: ترموستات وظیفه تنظیم دمای آب موتور را بر عهده دارد. اگر ترموستات خراب باشد و در حالت بسته قفل شود، آب گرم به رادیاتور بخاری نمی‌رسد.
- گرفتگی شلنگ‌های آب: گاهی با گذشت زمان رسوبات و جرم مسیر شلنگ‌های آب را مسدود کرده و مانع رسیدن جریان آب گرم به رادیاتور بخاری می‌شوند.
- خرابی واتر پمپ: وظیفه واتر پمپ، به گردش درآوردن آب در سیستم خنک‌کننده است. اگر واتر پمپ خراب باشد، آب به درستی گردش نمی‌کند و بخاری گرم نمی‌شود.
- خرابی شیر کنترل بخاری: این شیر وظیفه تنظیم جریان آب گرم ورودی به رادیاتور بخاری را بر عهده دارد. خرابی این شیر می‌تواند باعث عدم ورود آب گرم به رادیاتور بخاری شود.
- هوا گرفتن سیستم خنک کننده: وجود هوا در سیستم خنک‌کننده مانع از گردش صحیح آب و گرم‌شدن بخاری می‌شود. برای رفع این مشکل باید اقدام به هواگیری کنید.
علائم خرابی رادیاتور بخاری 405
خودرو پژو 405 از سیستم گرمایشی مشابهی با سمند بهره می‌برد. علائم خرابی رادیاتور بخاری 405 شامل این موارد است:
- گرم‌نشدن بخاری: واضح‌ترین علائم خرابی رادیاتور بخاری 405، کاهش یا عدم تولید گرما توسط بخاری است. در این حالت حتی با تنظیم بخاری روی بالاترین درجه، هوای تولیدی گرم نخواهد بود. این مشکل معمولاً به دلیل مسدود شدن مسیر رادیاتور یا نشتی آن، ایجاد می‌شود.
- نشتی آب: اگر زیر داشبورد یا در قسمت پای سرنشینان آب مشاهده کردید، احتمالا رادیاتور بخاری از جایی سوراخ شده است.
- بوی ضد یخ در کابین: استشمام بوی ضد یخ در داخل کابین، می‌تواند نشانه‌ای از نشتی رادیاتور بخاری باشد.
- بخار کردن شیشه‌ها: در صورت خرابی رادیاتور بخاری، حرارت کابین بالا رفته و شیشه‌ها حتی وقتی بخاری خاموش باشد، به‌طور مداوم بخار می‌کنند.
بهترین راه‌حل برای رفع مشکلات رادیاتور بخاری، شست‌وشوی آن یا تعویض کامل قطعه است. استفاده از ضدیخ با کیفیت هم می‌تواند از ایجاد رسوبات و خرابی‌های مشابه جلوگیری کند.
علت گرم‌نشدن بخاری ماشین پراید
سیستم گرمایشی پراید ساده‌تر از سمند و 405 است، اما باز هم ممکن است دچار مشکل شود. از جمله دلایل گرم‌نشدن بخاری پراید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حذف یا خرابی ترموستات: بسیاری از رانندگان پراید، پیکان و وانت برای یکسره‌کردن مسیر آب و داغ‌نشدن موتور در تابستان، ترموستات را از سیستم خنک‌کننده حذف می‌کنند. حذف ترموستات باعث می‌شود که موتور به دمای ایده‌آل نرسیده و بخاری نتواند هوای گرم تولید کند. توصیه می‌شود که ترموستات را از سیستم حذف نکنید یا حداقل در زمستان، دوباره آن را در مسیر جریان آب قرار دهید.
- خرابی اهرم تنظیم بخاری: در پراید اهرم تنظیم بخاری وظیفه باز و بسته‌کردن مسیر آب گرم به رادیاتور بخاری را بر عهده دارد. خرابی این اهرم می‌تواند باعث عدم ورود آب گرم، به رادیاتور بخاری شود.
- کمبود آب: پراید معمولا دچار کسری آب نمی‌شود اما در صورت کاهش سطح آب رادیاتور یا نشتی در مسیر انتقال، گردش آب گرم دچار مشکل شده و بخاری هوای گرم تولید نمی‌کند.
- رسوب‌گیری رادیات بخاری: اگر در پراید ضد یخ را منظم عوض نکنید، مسیرهای داخلی رادیات دچار رسوب می‌شوند که یک علت باد نزدن بخاری ماشین در هوای سرد است.
علت گرم‌نکردن بخاری پیکان
پیکان سیستم گرمایشی ساده‌ای دارد که در این موارد دچار مشکل می شود:
- مشکل ترموستات: با حذف ترموستات یا خرابی آن موتور نمی‌تواند به دمای بهینه برسد و در نتیجه آب گرم کافی برای تولید گرما به بخاری نمی‌رسد. تعویض ترموستات معیوب یا نصب مدل زمستانی، مشکل را برطرف می‌کند.
- خرابی شیر بخاری: در پیکان یک شیر مکانیکی ساده وظیفه قطع و وصل جریان آب گرم به رادیاتور بخاری را بر عهده دارد. خرابی این شیر می‌تواند مانع گرم‌شدن بخاری شود.
- نشتی رادیات: رادیاتور بخاری پیکان به دلیل عمر بالا و جنس قدیمی، مستعد سوراخ‌شدن است. این مساله باعث نشتی آب و گرم‌نکردن بخاری پیکان می‌شود.
کمبود آب در سیستم خنک‌کننده یا نشتی شیلنگ‌ها، خرابی واترپمپ یا ضعف در عملکرد آن، رسوب‌گیری رادیاتور بخاری و خرابی فن از دیگر دلایل شایع در بخاری این خودرو هستند.
تعمیر بخاری ماشین کار کیست؟
بخاری خودرو قطعه خیلی پیچیده‌ای نیست و مراکز مختلفی امکان تعمیر آن دارند. اگر در مورد تعمیر بخاری خودرو حساس هستید، به این ترتیب برای تعمیر آن اقدام کنید:
- تعمیرگاه‌های تخصصی: مراکزی که به‌صورت تخصصی روی برند خودروی شما کار می‌کنند، تجهیزات، دانش فنی و قطعات اصلی مرتبط با برند خودروی شما را دارند و به دلیل آشنایی کامل با سیستم‌های مختلف خودرو، بهترین گزینه برای تعمیر بخاری ماشین محسوب می‌شوند.
- نمایندگی‌های رسمی: نمایندگی‌ها از متخصصین آموزش‌دیده و قطعات اصلی استفاده می‌کنند که کیفیت تعمیر را بالا می‌برد. همچنین اگر گارانتی داشته باشید، هزینه‌ای از شما دریافت نمی‌کنند.
- تعمیرگاه‌های تهویه خودرو: این مراکز به‌طور خاص روی تعمیر و نگهداری سیستم‌های تهویه و گرمایشی خودرو متمرکز هستند و به لطف سال‌ها تجربه در این زمینه، مشکل بخاری خودرو را با دقت و سرعت بیشتری حل کنند.
از مشکلات جدی پیشگیری کنید!
سیستم گرمایشی خودرو نیز مانند سایر بخش‌های آن نیاز به مراقبت و نگهداری دارد. با انجام سرویس‌های دوره‌ای و بررسی منظم اجزای سیستم گرمایشی، می‌توانید از بروز مشکلات جدی‌تر و هزینه‌های بیشتر جلوگیری کنید و در فصل سرما از گرمای مطبوع بخاری خودروی خود لذت ببرید.
امیدوارم این مقاله برای شما مفید بوده باشد و اطلاعات لازم را در مورد علت خرابی بخاری خودروهای سمند، پژو 405، پراید و پیکان در اختیارتان قرار داده باشد.
نتیجه‌گیری
بخاری خودرو از اهمیت بسیاری در سفرهای در فصل‌های سرد سال برخوردار است. برای حفظ عملکرد صحیح بخاری، لازم است به علل خرابی آن توجه و با دقت اقدام به تعمیرات لازم کنید. از این روش‌ها می‌توان بهبود عملکرد بخاری را تضمین کرده و از سفرهای راحت‌تر و ایمن‌تر لذت برد.
سوالات متداول
این مشکل به دلیل کمبود مایع خنک‌کننده، خرابی ترموستات یا گرفتگی رادیاتور بخاری رخ می‌دهد. بهتر است هر سه مورد بررسی شوند.
خیر، اما نشان‌دهنده وجود مشکلی در سیستم خنک‌کننده یا گرمایشی خودرو است که اگر به موقع برطرف نشود، می‌تواند مشکلاتی برای موتور ایجاد کند.
باید درب رادیاتور یا مخزن انبساط را باز کرده و سطح مایع را بررسی کنید. مطمئن شوید مایع خنک‌کننده در حد مناسب و بین خطوط MIN و MAX باشد.
زمان گرم‌شدن بخاری به دمای محیط و وضعیت سیستم گرمایشی خودرو بستگی دارد. در شرایط عادی، بخاری باید ظرف ۵ تا ۱۰ دقیقه پس از روشن شدن موتور، هوای گرم بدهد.
بوی بد بخاری می‌تواند ناشی از رشد قارچ و باکتری در سیستم تهویه، نشت مایع خنک‌کننده، یا سوختن گرد و غبار جمع‌شده در رادیاتور بخاری باشد.
