همه چیز درباره صداهای موتور ماشین
موتور ماشین در حالت عادی صدای مشخصی را تولید می‌کند. این صدا طبیعی است و نگرانی در مورد آن وجود ندارد، اما اگر صدای موتور بلندتر از حالت عادی باشد یا صداهای ناهنجاری از قسمتهای مختلف آن به گوش برسد، به این معنی است که بخشی از موتور ماشین دچار مشکل شده و باید مورد بررسی قرار گیرد. گاهی اوقات ممکن است صدایی مثل تق‌تق یا تیکتیک را بشنوید یا با صدایی مانند ساییده دو قطعه فلز بر روی هم مواجه شوید. ناهنجاری صداهای موتور ماشین نشان‌دهنده خرابی یا نقص در بخشی از آن است. در واقع این صدا به عنوان هشداردهنده عمل می‌کند و به شما میگوید که بخشی از موتور آسیب دیده و نیاز به تعمیر دارد. در این مقاله 10 تا از صداهای موتور ماشین را بیان کرده و علت و راه‌حل‌های برطرف کردن هریک از آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم. با ما در ادمه مطلب همراه باشید.
1- صدای قیژ قیژ
صدای قیژ قیژ، که ممکن است به صورت جیر جیر نیز شنیده شود، به احتمال زیاد مربوط به تسمه دینام یا فولی‌ها است. خودرو دو تسمه دارد که یکی از آن‌ها تسمه دینام و دیگری تسمه تایم است. تسمه‌ها نقش مهمی در عملکرد موتور دارند و اگر دچار خرابی شوند، مشکلات زیادی را ایجاد می‌کنند. از این رو، اگر در بین صداهای موتور ماشین، صدای قیژ قیژ یا جیر جیر شنیدید، این مورد را جدی بگیرید و تسمه‌ها را چک کنید. تسمه دینام زمانی این صدا را ایجاد می‌کند که:
- فرسوده شده باشد: تسمه‌ها نیز مانند دیگر قطعات خودرو طول عمر مشخصی دارند و پس از آن دچار فرسودگی می‌شوند. طول عمر تسمه در همه خودروها یکسان نیست و بستگی به مسیر و شرایط رانندگی دارد. تسمه‌ای که فرسوده شده باشد، صدایی شبیه به جیرجیر ایجاد می‌کند. اگر در بین صداهای موتور ماشین این صدا را شنیدید تسمه را چک کنید و در صورت فرسودگی، برای تعویض آن اقدام نمایید.
- شل شده باشد: تسمه دینام دارای تسمه سفت کن است. تسمه سفت کن به طور اتوماتیک میزان سفتی تسمه‌ها را تنظیم کرده و کشش کافی را ایجاد می‌کند. اگر سفتی تسمه تنظیم نباشد، دچار لغزش می‌شود. این لغزش باعث ناهنجاری صداهای موتور ماشین شده و صدایی شبیه به قیژ قیژ یا جیر جیر را تولید می‌کند. در این زمان توصیه می‌شود تسمه دینام را چک کنید و شلی ایجاد شده را برطرف نمایید. اگر مشکل از این بخش باشد، صداهای موتور ماشین کاهش یافته و صدای غیرعادی از بین میرود.
- قطرات شبنم بر روی تسمه نشسته باشد: در مناطق شرجی زمانی که رطوبت هوا افزایش می‌یابد، قطرات شبنم بر روی تسمه می‌نشینند و باعث ایجاد صداهای موتور ماشین به شکل جیر جیر می‌شوند. البته این سروصدا موقتی است و بعد از مدتی کاهش می‌یابد. اگر سروصدا کاهش نیافت، تسمه شل یا فرسوده شده است.
به این نکته توجه داشته باشید، فرسودگی یا شلی تسمه باعث پارگی آن می‌شود و بسیار خطرناک است. از این رو، توصیه می‌شود صداهای موتور ماشین را جدی بگیرید و اگر صدای قیژ قیژ یا جیر جیر از تسمه شنیدید، در اولین فرصت برای تعمیر یا تعویض تسمه دینام اقدام نمایید.
اگر صداهای موتور ماشین از تسمه نباشد، مربوط به فولی‌های ماشین است. تراز نبودن فولی‌ها یکی دیگر از دلایل صداهای موتور ماشین است که به صورت جیر جیر به گوش می‌رسد. دقت داشته باشید که تسمه به صورت صاف بر روی فولی قرار گرفته باشد و فولی لرزش نداشته باشد. نگاهی به پمپ هیدورلیک فرمان بیندازید. پمپ باید بدون لرزش کار کند. در این شرایط توصیه می‌شود کمپرسور کولر و غلطک‌های هرزگرد را نیز چک کنید.
2- صدای تق تق
یکی دیگر از صداهای موتور ماشین، صدای تق تق است. این صدا شبیه به صدای سیلی یا کوبیدن به گوش می‌رسد و نشان‌دهنده خرابی میل‌لنگ یا رینگ پیستون میباشد.
- خرابی میل‌لنگ: میل لنگ دو نوع یاتاقان ثابت و متحرک دارد. اگر صداهای موتور ماشین از پایین موتور به گوش برسد، مشکل در یاتاقانهای متحرک میل لنگ است. این صدا با عنوان یاتاقان زدن شناخته می‌شود. صدای تق تق زمانی به گوش می‌رسد که یاتاقان‌ها فرسوده یا آسیب دیده باشند. یاتاقان‌ها اگر شل شوند نیز به میل‌لنگ برخورد کرده و در اثر حرکت میل‌لنگ، صدایی شبیه به سیلی خوردن تولید می‌کنند. ساییدگی یا آسیب دیگر قطعات میل‌لنگ نیز ممکن است باعث ناهنجاری صداهای موتور ماشین شود.
- خرابی رینگ پیستون: اگر صداهای موتور ماشین از بخش مرکزی باشد، مشکل در خرابی رینگ پیستون یا فرسایش دیواره‌های پیستون است. این صدا معمولا زمانی ایجاد می‌شود که پیستون در داخل سیلندر به درستی حرکت نمیکند و باعث ایجاد اصطکاک می‌شود.
در هر دو حالت، اگر صدای سیلی یا کوبیده شدن شنیدید، به سرعت موتور را خاموش کنید و خودرو را به تعمیرگاه انتقال دهید. تعمیرکار علت ناهنجاری صداهای موتور ماشین را بررسی کرده و منشأ آن را به طور دقیق تشخیص می‌دهد. دقت داشته باشید، روشن ماندن و کار کردن موتور در این شرایط آسیب بیشتری را به آن وارد می‌کند و خسارات جدی به دنبال دارد.
3- صدای زوزه
صدای زوزه یکی دیگر از صداهای موتور ماشین است. این صدا دلایل متعددی دارد و ممکن است رانندگان را کمی گیج کند. از جمله دلایل شنیدن صدای زوزه از موتور ماشین می‌توان به مشکلات گیربکس، سیستم ترمز، بلبرینگ چرخ، دیفرانسیل و فرسودگی سیبک‌ها اشاره کرد. اگر این صداهای ناهنجار موتور ماشین در زمان تغییر شتاب خودرو به گوش برسد، به احتمال زیاد دیفرانسیل خودرو نیاز به روغن دارد. مشکل در سیستم گیربکس یا فرسودگی دنده‌ها نیز می‌تواند منجر به شنیده شدن صدای زوزه در حین شتاب‌گیری شود.
اگر ماشین درجا کار می‌کند و هم‌چنان صدای زوزه از موتور به گوش می‌رسد، یکی از رایجترین دلایل آن کاهش سطح روغن موتور است که معمولا به دلیل نشتی اتفاق میافتد. روغن موتور نقش حیاتی را در سیستم خودرو بر عهده دارد و کمبود آن باعث ناهنجاری صداهای موتور ماشین می‌شود. علاوه بر این، در این شرایط ممکن است سوپاپ‌ها گیر کرده یا بلبرینگ‌ها دچار خرابی شده باشند.
توصیه می‌شود به دقت به صداهای موتور ماشین توجه کنید و اگر صدایی شبیه به زوزه شنیدید، سطح مایعات خودرو مانند روغن موتور، روغن ترمز و روغن هیدرولیک فرمان را مورد بررسی قرار دهید و اگر مقدار مایعات کاهش یافته بود، اندازه آن را به سطح نرمال برسانید. اگر صداهای موتور ماشین به دلیل کاهش سطح روغن و مایعات نبود، به اولین تعمیرگاه مراجعه کنید و خودرو را به یک تعمیرکار حرفه‌ای نشان دهد.
4- صدای جیغ
صدای جیغ در مواقع مختلف شنیده می‌شود. برای این‌که بتوانید منشأ تولید صداهای موتور ماشین را تشخیص دهید باید به زمان شنیدن صدای جیغ توجه کنید.
- اگر زمانی که پایتان را بر روی پدال گاز قرار میدهید، صدای جیغ را می‌شنوید، تسمه‌های خودرو را بررسی کنید.
- شنیدن صدای جیغ زمانی که فرمان را می‌چرخانید، نشان‌دهنده این است که در سیستم فرمان خودرو مشکلی وجود دارد. ناهنجاری صداهای موتور ماشین در این شرایط ممکن است مربوط به ترمزها نیز باشد.
- یکی دیگر از صداهای موتور ماشین، شنیدن صدای جیغ در حین فشردن پدال ترمز است. در این زمان باید به سراغ سیستم ترمز بروید و بخش‌های مختلف آن شامل روتور، دیسک و لنت را مورد بررسی قرار دهید.
- فرسودگی بلبرینگ‌های دینام از دیگر مواردی است که منجر به ناهنجاری صداهای موتور ماشین می‌شود و صدایی شبیه به جیغ را تولید می‌کند. در این شرایط منشأ صدای جیغ را دنبال کنید. اگر صداهای موتور ماشین از ناحیه دینام به گوش می‌رسد، اشکال از بلبرینگ است.
- ساییده شدن قطعات فلزی بر روی یکدیگر نیز می‌تواند یکی از دلایل صداهای موتور ماشین باشد که به صورت صدای جیغ به گوش می‌رسد. شل شدن قطعات یا عدم چرخش صحیح آن‌ها می‌تواند باعث ساییده شدن و تولید صداهای موتور ماشین شود.
اگر تجربه کافی ندارید، برای تشخیص صداهای موتور ماشین از جمله صدای جیغ، به تعمیرگاه مراجعه کنید و از متخصصین این رشته کمک بگیرید. تعمیرکاران حرفه‌ای با دقت به صدا گوش می‌دهند و به راحتی منشأ صداهای موتور ماشین را پیدا می‌کنند.
5- صدای کلیک
صدای کلیک از جمله صداهای موتور ماشین است. این صدا شبیه به ضربات کوتاه به گوش می‌رسد. صدای کلیک دلایل متعددی دارد و ممکن است به صورت تک یا چند باره شنیده شود.
- اگر صدای کلیک را در زمان دور زدن یا گاز دادن می‌شنوید، احتمالا پلوس خودرو دچار مشکل شده و صدا مربوط به سرپلوس یا میله آن است. اگر فرمان را به سمت راست می‌چرخانید و صدای کلیک را می‌شنوید، مشکل ایجاد شده مربوط به میله سمت راست است. اگر فرمان را به سمت چپ می‌چرخانید و صدای کلیک را می‌شنوید، مشکل را در میله سمت چپ جستجو کنید. صداهای موتور ماشین که شبیه صدای کلیک شنیده می‌شود، ممکن است مربوط به میله رابط چرخ و فرمان نیز باشد که در این صورت بسیار خطرناک است. در این موارد توصیه می‌شود حتما خودرو را به تعمیرکار نشان دهید و مشکل ایجاد شده را به سرعت برطرف کنید.
- شنیدن صدای کلیک به صورت پیوسته ممکن است به دلیل کمبود روغن موتور باشد. در این موارد سطح روغن را بررسی کنید. اگر میزان روغن کاهش داشت، نشتی‌ها را مورد بررسی قرار دهید. تجمع آلودگی‌ها داخل سیستم روغن‌رسانی نیز می‌تواند باعث ناهنجاری صداهای موتور ماشین شود و صدایی شبیه به کلیک‌های پیوسته را ایجاد کند.
- خرابی میل سوپاپ یا گیر کردن اهرم‌ها یکی دیگر از دلایل ناهنجاری صداهای موتور ماشین است که باعث تولید ضربات کوتاه شده و صدایی شبیه به کلیک را ایجاد می‌کند.
- صداهای موتور ماشین در زمان روشن کردن خودرو، نشان‌دهنده خرابی باتری ماشین است. در این زمان ممکن است صدای یک یا چند کلیک را پشت سر هم بشنوید.
جمع‌بندی
در این مقاله 5 مورد از صداهای موتور ماشین را مطرح کرده و دلایل آن را مورد بررسی قرار دادیم. شناخت صداهای موتور ماشین و منشأ تولید آن‌ها به شما کمک می‌کند تا مشکل خودروی خود را سریع‌تر پیدا کنید و برای رفع آن اقدام نمایید. گاهی اوقات صداهای موتور ماشین دلیل سادهای دارد و با تعویض روغن ترمز، تعویض لنت ترمز و … به راحتی برطرف می‌شود، اما در برخی موارد مشکل اساسی بوده و اگر به موقع برطرف نشود، خطراتی را برای راننده و سرنشینان ایجاد می‌کند. در این موارد توصیه می‌شود در اولین فرصت به تعمیرگاه مراجعه کنید و موتور خودرو را تعمیر نمایید. در صورت تمایل می‌توانید لوازم یدکی مربوط به خودرو را از فروشگاه اینترنتی لوازم یدکی خودرو ناب پارتس خریداری کنید. فروشگاه ناب پارتس با تولیدکنندگان و تأمینکنندگان برتر کشور همکاری دارد و محصولات را با ضمانت اصالت کالا و مناسب‌ترین قیمت عرضه می‌کند.
